Еşqini tərk еtmək istər könlüm, amma çin dеgil,
Ya İlahi, kimsəyi Sən bisərəncam еyləmə! (İmadəddin Nəsimi)
Nəsimi demək istəyir ki, ruhun batini aləmdəki mənəvi tufanını tərk etmək istəyir könlü. Könlün niyyəti nəfsdən əl üzmək, çoxsaylı süluk mənzilləri keçməklə ilahi cazibənin sayəsində mətləbə qovuşmaqdır. Sufilər könlü batini aləm, Haqqın aynası bilirlər. Haqqın mərifəti də könül (qəlb) sayəsində gerçəkləşir. Çünki qəlb (əlbəttə, pak olan könüllərdən söhbət gedir) həm də Haqqın evidir.
Könlün eşqi tərk etməyi ondan çin deyil ki, mənzil və mərhələləri keçib irşada yetmək ancaq mürşidlə hasil olur. Mürşidi olmayın irşada yetməsi mümkün deyil. Aşiqi bisərəncam (qərarsız) qoyan mürşid ilə irşada yetməməsidir. Şairin ikinci misradakı duası ilə istədiyi mətləb də budur. Ya İlahi, Sən kimsəni sərəncamsız eyləmə, deyə niyaz edir...
Şair ruhun ilahi cazibə ilə batini aləmdən yüksəlmə arzusunu ifadə edərək, irşad yolunda mürşidin vacibliyini vurğulayır. Mürşidsiz ruhun irşada çatması çətin, hətta mümkünsüzdür. Bu da aşiqin öz içindəki eşq və nizam axtarışını daha da dərinləşdirir.
İkinci misradakı dua Allaha yalvarışdır ki, heç kəsi "bisərəncam" qoymasın, yəni ruhun yolunda çaşqınlıq və qeyri-müəyyənlik içində buraxmasın. Bu, sufi ənənəsindəki irşad və rəhbərlik anlayışının da əhəmiyyətini bir daha vurğulayır.
Nəsimi yalnız qəlbin saf olanlarının bu yolda müvəffəq olacağına inandığı üçün ilahi rəhbərliyin əhəmiyyətini bu cür xatırladır. Sufilərin dünysında ruhun ucalması üçün ən vacib olan mənəvi yolculuğun yanında doğru rəhbərin olmasıdır. Bu, insanın mənəvi təmizliyini və irəliləməsini təmin edir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder